Memede ele gelen her kitle kanser midir?
Memede ele gelen her kitle kanser olduğunuz anlamına gelmemektedir. Fibroadenom, fibrokist, hamartom gibi oluşumlar da kitle şeklinde fark edilebilir. Kesin tanı ve uygun tedavi için vakit kaybetmeden meme cerrahisi uzmanına başvurmak ve gerekli görülen testleri yaptırmak önemlidir.
Fibrokistlerin kansere dönüşme riski var mıdır?
Fibrokistlerin kansere dönüşmesi söz konusu değildir. Fibrokistler fizyolojik değişiklikler olarak kabul edilmektedir. Yine de basit fibrokistlerin ve buna bağlı memede oluşan değişikliklerin bir uzman tarafından değerlendirilmesi ayırıcı tanı için gereklidir.
Fibroadenomlar kansere dönüşür mü?
Fibroadenomlar iyi huylu tümörlerdir. Östrojen etkisi ile bazen hızlı büyüme gösterebilirler. Fibroadenom içinde kanser oluşma riski çevresindeki meme dokusunun riskine benzer olarak kabul edilmektedir.
Kanlı meme başı akıntısı kanser anlamına mı gelir?
Meme başı akıntıları çeşitli şekillerde olabilir. Kanlı meme başı akıntısı olan kadın çok dikkatle değerlendirilmelidir. Bazen kanlı meme başı akıntısı meme kanserinin ilk ve tek belirtisi olabilir. Öte yandan kanlı meme başı akıntısının en sık nedeni intraduktal papillom dediğimiz iyi huylu oluşumlardır.
Mamografi çektirmek kanser oluşumuna neden olur mu?
Mamografi ilk kullanılmaya başlandıktan sonra meme kanseri sıklığındaki artış bu tetkik esnasında verilen radyasyon etkisine bağlanmıştır. Daha sonra bunun daha farklı nedenleri olduğu ortaya çıkmıştır (ele gelmeyen meme kanserlerinin daha kolay ve daha erken evrede saptanması gibi). Günümüzdeki dijital mamografi cihazları ile verilen ışın miktarı çok düşüktür. 40 yaşın üzerindeki kadınlarda kanser taraması ve tanısındaki “altın standart” tetkik mamografidir.
Meme kanseri tanısı konulduğunda memenin tamamını almak gerekir mi?
Meme kanseri tanısı alan her kadının memesinin tamamının alınması gibi bir durum söz konusu değildir. Erken evre tümörlerde sadece tümörlü dokunun sağlam cerrahi sınırlar ile birlikte çıkarılması çoğunlukla yeterli olmaktadır. Mastektomi dışında da farklı cerrahi teknikler kullanılmaktadır.
Meme koruyucu cerrahi sadece genç hastalara mı uygulanır?
Memeye yapılacak cerrahinin tipine hastanın yaşına göre değil, tümörün boyutuna, yerleşimine, tümör/meme oranına, tek odaklı olup olmamasına ve hasta isteği gibi başka diğer faktörlere göre karar verilir.
Meme kanseri nedeniyle ameliyat olan her hasta kemoterapi almak zorunda mıdır?
Cerrahi ile çıkarılan tümörün detaylı patolojik ve moleküler incelemesi ile birlikte cerrahi evreleme sonucunda küçük tümörü olan seçilmiş bazı hastalara genomik test yaptırması önerilebilir. Bu testlerin sonucunda riski düşük olarak saptanan hastalar kemoterapi almadan takip edilebilirler.
Meme kanseri önlenebilir mi?
Meme kanserini önleyen bir yöntem henüz bilinmemektedir. Meme kanserine karşı en etkili silah erken teşhistir. Erken teşhis için bilinen en iyi ve etkili yaklaşım, kadınların risk durumlarına göre belirlenmiş olan periyodik tarama muayenesi ve tetkiklerini yaptırmasıdır.
Ailesinde meme kanseri öyküsü olmayan kadınlarda meme kanseri görülür mü?
Meme kanseri olan kadınların % 80’inden fazlasında ailesinde herhangi bir kanser öyküsü bulunmamaktadır. Ailesinde meme kanseri öyküsü olmayan kadınlar da meme kanserine yakalanabilmektedir. Bu nedenle hiçbir şikayeti olmasa bile tarama muayene ve tetkiklerinin yapılması çok önemlidir.
Erkeklerde de meme kanseri görülür mü?
Her 100 kadına karşılık 1 erkekte meme kanseri saptanabilmektedir. Son yıllarda erkeklerde görülen meme kanseri sıklığında %50 oranında artış olmuştur. Bu nedenle erkeklerinde duyarlı ve bilgili olması önem taşımaktadır.
Makattan kanama ve ağrı olması hemoroidal hastalığın göstergesi midir?
Makattan kanama olması, ağrı/ acıma, ele gelen şişlik, akıntı gibi şikayetler halk arasında hemen hemoroidal hastalık (basur/ mayasıl) ile özdeşleştirilmektedir. Hemoroidal hastalığın yanı sıra anal fissür, anal fistül, anal apse, anorektal kanserler ve anal polipler gibi diğer hastalıklar da benzer şikayetlere neden olabilir. Bu nedenle geç kalmadan genel cerrahi uzmanına başvurmak önemlidir.
Hemoroidin dişisi veya erkeği var mıdır?
Halk arasında çoğalma veya tekrarlama durumu dişi olmak ile özdeştirilmiştir. Bilimsel açıdan hemoroidal hastalığın dişi/erkek gibi bir sınıflaması ya da ayrımı yoktur.
Hemoroidal hastalığın tedavisi mutlaka cerrahi midir?
Hemoroidlere bağlı şikayetlerin değerlendirilmesi ve hastanın muayene edildikten sonra hastalığın evresinin belirlenmesi önemlidir. Erken dönemde başvuran hastalarda ilaç tedavisi, beslenme ve tuvalet alışkanlığının düzenlenmesi ile de hastanın şikayetleri giderilebilir.
Hemoroid pakelerinin lastik bant ligasyonu, lazer ile hemoroid pakelerinin yakılması, stapler hemoroidopeksi (Longo ameliyatı) veya klasik cerrahi yöntemler tedavi seçenekleri arasındadır. Sizin için hangi yöntemin uygun olduğuna doktorunuz karar vermelidir.
Hemoroid ameliyatı sonrasında gaz/ dışkı kaçırma gibi problemler olur mu?
Çok nadiren de olsa gaz ve/veya dışkı kaçırma gibi problemler ortaya çıkabilir. Özellikle yaşlı hastalarda, çok doğum yapmış kadınlarda anüsteki büzücü kasların zarar görmesine bağlı olarak bu tip şikayetler gelişebilir.
Hemoroid ameliyatları çok ağrılı mıdır?
Yeni gelişen yöntemler ve cerrahi teknikler sayesinde hemoroid ameliyatları çok ağrılı ameliyatlar değildir. Hasta çok kısa bir süre içinde gündelik hayatına dönüş yapabilir. Hatta bazı işlemler hastanede kalmayı da gerektirmez.
Hemoroid ameliyatı olduktan sonra şikayetler tekrarlar mı?
En iyi cerrahi sonrasında bile çok düşük bir ihtimal ile hemoroidal hastalık tekrarlayabilir. Ya da hemoroidal hastalık dışında anal fissür, fistül gibi başka hastalıklar görülebilir. Bu nedenle hastanın ameliyat sonrasında da beslenme ve dışkılama düzenine dikkat etmesi çok önemlidir.
Gebelik sırasında ortaya çıkan göbek fıtıkları sonradan kaybolur mu? Ameliyat gerekir mi?
Gebelik sırasında ortaya çıkan göbek deliğindeki fıtıklar kendiliğinden geçmez. Fıtığın büyüklüğüne göre deliğin dikişler ile veya yama konularak tamir edilmesi gerekir.
Fıtıkların ilaç ile tedavisi mümkün müdür?
Ne yazık ki değildir. Fıtık dediğimiz rahatsızlık dokudaki defekt (delik) olduğu için tek çaresi ameliyat ile o defektin tamir edilmesidir.
Ağrı yapmıyorsa fıtık ameliyatı olmak gerekir mi?
Fıtık herhangi bir şikayete neden olmuyorsa hemen ameliyat edilmese de olur. Ancak ameliyatın planlı bir şekilde uygun olan en kısa sürede yapılması hastayı olası risklerden korumak açısından önemlidir. En büyük risk, ne zaman olacağı kestirilemeyen bir anda karın içerisindeki organların fıtık içine sıkışıp, kangren olmasıdır. Bu gibi durumlarda komplikasyon olasılığı artar ve hastanede kalış süresi uzar. Ayrıca geçen zamanla birlikte dokuların yaşlanması fıtığın büyümesi, ağrı yapması, boğulması gibi sıkıntıları beraberinde getirir.
Astım, diyabet, kalp hastalığı gibi kronik rahatsızlığı olan hastalar fıtık ameliyatı olabilir mi?
Kronik hastalığı olan hastalar gerekli hazırlıkları takiben uygun anestezi ve cerrahi teknik kullanılarak ameliyat olabilirler. Ameliyatı gerekli hazırlıklar yapılarak elektif koşullarda (planlayarak) gerçekleştirmek çok önemlidir. Çünkü karın içi organların fıtık kesesi içine sıkışması ve kangren olması gibi durumlarda acil ameliyat gerekir ve acil koşullarda yapılan ameliyatlar çoğu zaman risklerin büyümesine, hastanede yatış süresinin uzamasına ve komplikasyon olasılığının artmasına neden olur.
Daha önce fıtık ameliyatı geçirmiş olan bir kişide yeniden fıtık oluşması mümkün müdür?
Evet mümkündür. Ameliyat bölgesinde yeni gelişen ağrı ve bazen şişlik fıtığın tekrarlamasının göstergesi olabilir. Bu nedenle hastanın en kısa sürede doktora başvurması önemlidir.
Ayrıca bir bölgeden (örneğin tek taraflı kasık fıtığı) ameliyatı olan hastanın başka bir yerinde (örneğin karşı taraf kasıkta) yeni bir fıtık gelişebilir. Bunun geçirilmiş önceki ameliyat ile bir ilgisi olmayıp hastanın dokularındaki zayıflıktan kaynaklandığı düşünülmektedir.
Kasık fıtığı ameliyatı cinsel hayatı olumsuz etkiler mi?
Yapılan araştırmalar fıtığı olan hastalarda en sık cinsel şikayetin karın ve kasık bölgesi kaslarının kullanılması sırasında ortaya çıkan ağrı olduğunu belirtmektedir. Fıtık ameliyatı olan hastaların büyük kısmı ameliyattan sonra cinsel hayatlarında olumlu yönde iyileşme olduğunu bildirmişlerdir. Çok nadiren kasığa konulan yama veya ameliyat bölgesindeki skar dokusu (yara yerindeki sert bağ dokusu) veya sinir sıkışması nedeniyle dolaylı olarak cinsel aktivite sırasında rahatsızlık oluşabilir. Bu durumda hastanın şikayetinin aydınlatılması için doktor muayenesi ve lüzum halinde bazı tetkiklerin yapılması gerekebilir.
Fıtık ameliyatından sonra ne zaman cinsel ilişki kurulabilir?
Ameliyat sonrasındaki birkaç gün içinde aktif cinsel hayat başlayabilir. Eğer hasta ağrı duymuyorsa sorun yoktur. Eğer ağrı veya rahatsızlık hissederse vücudun iyileşmesine biraz daha zaman tanıması önerilmektedir.
Her fıtık ameliyatında yama kullanılması gerekli midir?
Fıtığın yerine ve büyüklüğüne göre uygun tekniğin seçilmesi önemlidir. Fıtık cerrahisindeki en önemli nokta gerilimsiz (“tension free”) tamir yapmaktır. Bu nedenle çoğunlukla doku yüzey gerilimini azaltmak için yama (“mesh”) dediğimiz sentetik materyaller ile tamir yapılır. Bu sayede fıtığın yeniden oluşma riski büyük ölçüde azaltılmış olur. Bununla beraber çok küçük fıtıklarda yama kullanılmadan da tamir yapılabilir. Ayrıca enfekte dokularda yama kullanılması önerilmez.
Fıtık ameliyatında kullanılan yamaların vücuda bir zararı var mıdır?
Yamalar farklı firmalar tarafından farklı özelliklerde ve dirençlerde üretilmektedir. Fıtığın tipine ve yapılacak ameliyatın şekline göre uygun yama kullanılmalıdır. Kaliteli yamalar hastanın dokusu ile genellikle çok iyi uyum sağlar ve soruna neden olmaz. Ancak sentetik materyaller olduklarından dolayı çok çok nadiren vücutta alerjik reaksiyona neden olabilirler ve vücudun bu yamayı reddetmesi söz konusu olabilir. Böyle bir durumda yamayı çıkarmak gerekir. Ayrıca enfeksiyon gelişmesi, yamanın koyulduğu bölgeden kayması (“mesh migration”), karın içerisindeki organlara yapışarak bağırsak hasarı veya tıkanıklığı yapması gibi sorunlar da oluşabilir. Neyse ki bu gibi komplikasyonlar oldukça az görülmektedir.
Fıtık ameliyatı ile eşzamanlı başka bir ameliyat yapılabilir mi?
Fıtık ameliyatı ile birlikte temiz cerrahi ameliyatlar diye sınıflandırdığımız diğer ameliyatlar yapılabilir (örneğin tiroit ameliyatı, meme ameliyatı gibi). Enfeksiyon ihtimali olan ameliyatları eş seansta yapmamak hastayı korumak açısından önemlidir. Ayrıca hastanın anestezi alacağı süre de göz önüne alınmalı, ameliyat planı ona göre yapılmalıdır. Öncelik her zaman hastayı gereksiz risklerden korumak olmalıdır.
Fıtık genetik bir problem midir?
Fıtık genetik rahatsızlıklar diye sınıflandırdığımız, ebeveynden çocuğa geçen hastalıklar arasında değildir. Ancak bağ dokusu zayıflığının olması fıtık gelişmesi ihtimalini artırır. Bu nedenle bazı ailelerde ve akrabalarda daha sık görülebilir.